ارزیابی تاثیر سازه‌های سنتی استحصال آب باران در بهبود شرایط خاک (مطالعه موردی بندسارهای جنوب سبزوار)

کمبود آب در مناطق خشک و نیمه خشک منجر به ابداع روش­هایی جهت استحصال سیلاب توسط بومیان و کشاورزان این مناطق شده است که بندسار نمونه­ای از این روش­ها در استان­های خراسان رضوی و جنوبی می‌باشد. در این تحقیق اثر استحصال سیلاب در بندسارها بر روی میزان مواد آلی و بافت خاک مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور در منطقه مورد مطالعه 5 منطقه دارای بندسار در نظر گرفته شده است. در هر یک از محل‌های منتخب سه پروفیل در داخل بندسار و سه پروفیل در خارج آن به عمق 60 سانتی­متر حفر گردید و از سه عمق 20-0، 40-20 و 60-40 سانتی­متر آن نمونه­برداری صورت گرفت (جمعا 90 نمونه). نمونه­ ها برای تعیین درصد مواد آلی، شن، سیلت و رس به آزمایشگاه منتقل شدند. سپس نتایج حاصل از آزمایشات به وسیله آزمون t مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن است که درصد مواد آلی در داخل بندسارها نسبت به خارج آن­ها بیشتر است و بیشترین میزان ماده آلی 75/1 درصد و در داخل بندسار و کمترین میزان آن 48/0 و در خارج بندسار می‌باشد و تفاوت میزان آلی در داخل و خارج بندسارها از لحاظ آماری در سطح 5 درصد معنی­دار است. بیشترین میزان شن در مناطق شاهد و به میزان 32/82 درصد و بیشترین میزان سیلت و رس در داخل بندسارها و به ترتیب 86/52 و 93/52 درصد می‌باشد. به طور کلی نتایج نشان می‌دهد که بندسارها باعث افزایش ماده آلی خاک و نیز ریزتر شدن بافت خاک گردیده‌اند.